Wspólny mianownik to twórcza odmienność prezentowanych prac i spektakli od głównego nurtu, przy jednoczesnym ich silnym oddziaływaniu na sztukę współczesną. Przede wszystkich łączy je jednak zakorzenienie w tradycji performansu i jej twórcza reinterpretacja. Reprezentują one bowiem fenomen określany jako zwrot performatywny w polskiej sztuce.
Tytuł Inne tańce nawiązuje do spektaklu z 1982 roku jednej z najwybitniejszych formacji polskiego teatru eksperymentalnego, Akademii Ruchu, będącej prekursorem obecnego zwrotu performatywnego. Fragment jej występu widzimy na samym początku tej obszernej wystawy, pełnej zapisów wideo i spektakularnych instalacji. Na wizytę w U-jazdowskim warto zarezerwować sobie kilka godzin. W podzielonych na 5 części przestrzeni (Przyszłość, która już się wydarzyła, Pokój fantazji, Po spektaklu, Pulsujące cząstki i Zrób to sam) nie sposób się jednak zgubić, a pracom towarzyszą klarowne opisy w znakomicie przygotowanym i rozdawanym na wejściu przewodniku.
Sformułowanie „inne tańce” ma podkreślać to, że ekspozycja zderza nas ze zjawiskami nowymi, odchodzącymi od utartych ścieżek. Wojciech Ziemilski, którego praca Jest złotem wieńczy wystawę, tak to przedstawia:
Duże wrażenie robi część Po spektaklu, gdzie obok rzeźb Grzeszykowskiej na dużych ekranach prezentowane są zapisy przełomowych spektakli Zrób siebie Marty Ziółek, Komuny//Warszawa, Fantazji Anny Karasińskiej czy Chóru Kobiet. Fani muzyki eksperymentalnej mogą zanurzyć się w dźwiękach instalacji audiowizualnej Theurgy Two Anny Zaradny lub wprawiającej w drżenie mury całego Zamku Ujazdowskiego One Mind in a Million Heads Konrada Smoleńskiego, ogromnej ściany czarnych głośników, z których co godzinę wydobywa się dźwięk o niskich częstotliwościach. Osobnym zjawiskiem jest Locus Solus kolektywu Krzysztof Garbaczewski/Dream Adoption Society. Po założeniu hełmu VR i dwóch kontrolerów, zanurzamy się w abstrakcyjne światy wymyślone przez reżysera, a wędrówka ma prowadzić do "transformacji twojego klona umysłu w wieczną formę życia". Choć do przeistoczeń widzów tu nie dochodzi, po zdjęciu hełmu trudno się otrząsnąć i wrócić do rzeczywistości.
Podroż do świata nieskrępowanej wyobraźni, jaką zapewnia nam cała wystawa Inne tańce, to wspaniałe i odświeżające przeżycie. Nawet jeśli niektóre realizacje widzieliśmy wcześniej w teatrze, tutaj, w kontekście galeryjnym, nabierają nowej mocy.
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
Kuratorka: Agnieszka Sosnowska
Dramaturgia: Tomasz Plata
Aranżacja przestrzeni: Aleksandra Wasilkowska
Artyści: Akademia Ruchu, Wojtek Blecharz/Ewa-Maria Śmigielska, Bracia, Chór Kobiet, Oskar Dawicki/Łukasz Ronduda/Maciej Sobieszczański, Krzysztof Garbaczewski/Dream Adoption Society, Aneta Grzeszykowska, Anna Karasińska, Komuna//Warszawa, Ola Maciejewska, Ania Nowak, Weronika Pelczyńska, Wojciech Pustoła, Karol Radziszewski, Jan Smaga, Konrad Smoleński, Aleksandra Wasilkowska, Anna Zaradny, Wojtek Ziemilski, Marta Ziółek
