W zeszłym roku Galeria Pyramida w Poznaniu, realizując wystawę będącą kampanią przeciwdziałania przemocy, dostała kilka zapytań: co z mężczyznami i kiedy oni doznają przemocy? „To bardzo słuszne pytanie. Ze względu na przeważającą ilość przypadków, w których kobieta doznaje przemocy, oraz przypisane role płciowe, niewiele jest miejsca w społecznym dyskursie oraz politycznych działaniach na przeciwdziałanie i zauważenie przemocy wobec mężczyzn.
Jako edukatorka antydyskryminacyjna zaczęłam się zastanawiać, jak wygląda sieć wsparcia dla mężczyzn? Jak wygląda narracja ich jako ofiar przemocy? Jak wygląda ich społeczne wychowanie choćby do przyznania się do tego, że doznają przemocy psychicznej? A jak fizycznej?" – opowiada menadżerka galerii, Florentyna Macioszczyk.
Podkreśla również, że zainspirowali ją mężczyźni z jej otoczenia, przyjaciele, szefowie, koledzy z pracy, którzy wbrew temu, co narzuca społeczeństwo, mają odwagę wypowiadać się o swoich emocjach i trudach. „To właśnie oni, okazując wsparcie, uważność, słuchając i dając przestrzeń, byli moją największą motywacją do tego, by zaprojektować tę wystawę i dotrzeć nią do innych ludzi, do kolejnych mężczyzn".
„Społeczeństwo się zmienia, jest większy dostęp do psychologii, więcej mówi się o słuchaniu drugiego człowieka, o empatii, o tym, jak działają generalizacja, stereotypy i sztywne role płciowe – a mimo to nadal czuła i emocjonalna męskość jest tematem tabu".
Flora Macioszczyk do współtworzenia tej wystawy zaprosiła: Patryka Moszkę, edukatora i trenera antyprzemocowego, Kajetana Drzymałę, pracującego w szkole metodą Sztama, Adama Stepnowskiego-Said, psychologa oraz Magdę Szewciów, trenerkę antydyskryminacyjną. Razem zorganizowali wystawę „Mężczyzno, co Ci zabrał patriarchat?" oraz towarzyszące jej wydarzenia.
Poruszająca wystawa o opresyjnym systemie patriarchatu
Osoby artystyczne biorące udział w wystawie „Mężczyzno, co Ci zabrał patriarchat?" zostały wyłonione w ramach open calla, w którym technika artystyczna była całkowicie dowolna. Prace wybierała menadżerka galerii, a Patryk Moszka, Hubert Górka oraz Łukasz Krzywański – współtwórcy inicjatywy Boyhood.pl – byli męską perspektywą przy podejmowaniu decyzji. „Ja od samego początku mówiłam o tym, że nie chcę jako kobieta wypowiadać się o doświadczeniu mężczyzn! To jak kler mówiący o aborcji".
W wyborze prac ważne było to, jak prace poruszają odbiorcę, jaki wątek męskości ukazują. Istotne były aspekty wizualne, ale i opisy – „tak osobiste, tak budujące historie pracy artystycznej, że czasem ciarki przechodzą podczas odwiedzania tej wystawy". To właśnie dzięki komentarzom do prac nabierają one wyjątkowości i prywatności.
„Chcieliśmy, żeby pojawiła się w ludziach refleksja, że patriarchat to system opresyjny dla każdej z płci i że mężczyznom też wiele zabiera, chcieliśmy, żeby mieli okazję w bezpiecznym środowisku, bez oceny, opowiedzieć o tym". W wystawie są prace 18 osób twórczych, każda z nich ukazuje osobistą historię tego, co patriarchat zabrał mężczyźnie.
„Myślę, że czas wsłuchać się w głos mężczyzn, którzy chcą o tych kosztach [patriarchatu] rozmawiać!".
Wystawa „Mężczyzno, co Ci zabrał patriarchat?" trwa jeszcze do 3.10 w Pyramida Gallery w Poznaniu, otwarta od wtorku do niedzieli. Wystawie towarzyszą warsztaty poświęcone męskości i jej redefinicji, już 2.10, prowadzone przez Patryka Moszkę i Magdę Szewciów.
![Gramatyka gier. Nowa wystawa w warszawskim Centrum Sztuki Współczesnej [PATRONAT]](https://kmag.s3.eu-west-2.amazonaws.com/articles/68da7b8bb106605795c3a91d/LEAPORRE-2024-09-GA-KL-Promo-1B.png)
