Kenya Hara, Wróblewski, Barbie – nasza subiektywna lista najciekawszych wystaw tego roku

18-05-2023

Polecamy najciekawsze wystawy oraz wydarzenia odbywające się w galeriach, muzeach i instytucjach kultury w całej Polsce.

tekst i wybór: Matylda Sokołowska

1/11

1. Orońsko: Haptyczny rezonans materii

„Rzeźbię, bo muszę i ciągle bardzo lubię marmur. Można nim wyrazić marzenie o szczęściu, a to przecież ciągły sen ludzkości. […]” – Maria Papa Rostkowska

O Marii Papie Rostkowksiej nie sposób napisać w trzech zdaniach. Z wykształcenia malarka, zakochała się w czystości marmuru i potem już tylko rzeźbiła, rzeźbiła i rzeźbiła, jak sama podkreślała, z miłości. Jej z pozoru proste i abstrakcyjne formy zaklinają w sobie niezwykłe światło – to swego rodzaju wzruszające, kamienne i zmysłowe archetypy człowieczeństwa. Charakter wystawy jest dość wyjątkowy – to w końcu stuletnie urodziny Marii, przeżywane w atmosferze siostrzeństwa. Obok jej prac pojawią się bowiem rzeźby artystek takich jak Katarzyna Kobro, Maria Jarema, Alina Szapocznikow, Magdalena Abakanowicz, Agata Agatowska, Magdalena Więcek, Maria Pinińska-Bereś, Barbara Stańczak, Barbara Falender, Iwona Demko czy Martyna Pająk. Czujcie się zaproszeni!

Wystawa dostępna od 04.03 do 04.06 w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.

2. Radom: „Lia Kimura Yasashi-sa (Czułość)”

Wystawa artystki japońskiego pochodzenia, której malarstwo dotyka tematyki poszukiwania własnej tożsamości. Niewyraźne, zamazane sylwetki, łączą się tu z nieregularnymi plamami kolorów, budząc w nas nieodparte uczucie ciekawości i niepokoju. To jedna z bardziej interesujących sylwetek współczesnej sceny polskiego malarstwa. Zbiór „Yasashi-sa (Czułość) możemy obejrzeć w Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej od 24.03 do 28.05.

3. Gdańsk: „Looking through objects. Współczesne polskie projektantki”

To starannie dobrana selekcja obiektów współczesnego polskiego designu od najlepszych polskich projektantek. Mamy szansę poznać nie tylko topową twórczość tego typu, ale też zaobserwować jak bogate i szybko rozwijające się jest polskie wzornictwo artystyczne. Ten zbiór ukazuje jednoznacznie, że polski design, będący przecięciem się sztuki wysokiej i rzemiosła, zasługuje na naszą uwagę i podziw.

Wystawa jest dostępna w Nowym Muzeum Sztuki w Gdańsku od 12.05 do 06.08.

4. Kraków: „Maria Stangret. Gra w miejsca”

„Niech moja opowieść będzie jak wypad na kilka dni za miasto, gdy po przybyciu na miejsce uświadomiliśmy sobie, że czegoś nie zabraliśmy. Niech będzie jak rozmowa ze znajomymi, po odbyciu której – gdy znajomi już wyszli – nagle konstatujemy, że nie poruszyliśmy wielu ważnych tematów. Nie wiem, czy kiedykolwiek jeszcze powrócę, by zebrać to, co zapomniałam, czy podejmę tematy, których nie poruszyłam.” – M. Satngret-Kantor

„Gra w miejsca” to wystawa poświęcona wybitnej artystce; malarce, aktorce i pisarce. Znana w świadomości ogółu przez pryzmat swojego małżeństwa z Tadeuszem Kantorem, sama była postacią wybitną. W krakowskiej Cricotece mamy szansę przyjrzeć się miejscom, w których funkcjonowała, przestrzeni, którą zajęła na polskiej scenie artystycznej XX wieku i problematyce, którą podejmowała w swojej twórczości.

Wystawa trwa od 10.05 do 10.12 tego roku.

źródło:https://www.cricoteka.pl/pl/maria-stangret-gra-w-miejsca/

5. Wrocław: „Twarzą w twarz”

Na małe tête-à-tête zaprasza nas Muzeum Narodowe we Wrocławiu – tematem przekrojowej wystawy jest ludzka twarz. Z jednej strony najlepiej znany nam obiekt, a z drugiej coś, co budzi w nas cały przekrój emocji. Dlaczego mamy potrzebę rejestrowania ludzkiego wizerunku? W jaki sposób robili i robią to artyści na całym świecie? Od portretów trumiennych i masek pośmiertnych, przez dagerotypy, aż po generowane przez AI twarze. Wystawę możemy oglądać w Pawilonie Czterech Kopuł we Wrocławiu, od 26.02 do 04.06.

6. Poznań: „Kenya Hara Japońskie projektowanie graficzne”

Dla wielbicieli japońskiej estetyki i tych, którzy chcą poznać ją lepiej. Muzeum Narodowe w Poznaniu przedstawia pierwszą w Polsce wystawę jednego z najbardziej uznanych na świecie japońskich projektantów – Kenya Hary. Będziemy mieli szansę oglądać wybrane przez artystę plakaty oraz książki, projekty realizowane przez lata dla firmy MUJI, oraz grafiki stworzone specjalnie na potrzeby poznańskiej ekspozycji. Prace Japończyka łączą w sobie filozofię komunikacji, prostotę, jego zaplecze kulturowe i nowoczesne metody projektowania. Opatrzone zostały jego komentarzami i szkicami, które dają nam możliwość bardziej intymnego spojrzenia na wrażliwość artysty.

Wystawa została laureatem nagrody im. Jana Lenicy i jest dostępna od 24.03 do 30.07 tego roku.

7. Lublin: „Wróblewski i Po… sztuka realizmu bezpośredniego”

Andrzej Wróblewski był jednym z najwybitniejszych malarzy XX wieku. Lublińska wystawa to niezwykle obszerny przekrój twórczości artysty, w którym zawierają się początkowe abstrakcje, cykle inspirowane socrealizmem i późniejsze szkice-świadectwa życia codziennego. Ekspozycja obejmuje aż 100 prac samego Wróblewskiego, które uzupełniają inspirowane jego pracami dzieła późniejszych, wybitnych artystów.

Wystawę możemy obejrzeć w Muzeum Narodowym w Lublinie od 28.04 do 27.08.2023 roku.

8. Warszawa: „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku”

To opowieść o XIX-wiecznych artystkach, pionierkach, które przetarły szlaki dla późniejszych pokoleń kobiet-rzeźbiarek. Ich zapomniane prace i życiorysy obrazują nam historie walki ze stereotypami i uprzedzeniami, które ukształtowały ich obraz w historii sztuki. Ta wystawa to jednak przede wszystkim oddanie im należytej przestrzeni i ofiarowanie nam, odwiedzającym, wyjątkowej możliwości, aby podziwiać tworzone przez nie formy i poruszane tematy. Jest to także pierwsza w Polsce prezentacja prac uznanej na całym świecie Camille Claudel.

Ekspozycja przygotowywana w ramach projektu badawczego Polskie rzeźbiarki XIX–XX wieku, realizowanego we współpracy z Musée Rodin w Paryżu, Musée Camille Claudel w Nogent-sur-Seine i Musée Antoine Bourdelle w Paryżu.

Wystawę będziemy mogli odwiedzać od 19.05 do 10.09. 2023 r. w Muzeum Narodowym w Warszawie.

9. Poznań: „Barbie. Nieznane oblicza”

Jeszcze zanim pobiegniemy do kina na „Barbie” Grety Gerwig, mamy okazję obejrzeć wyjątkową wystawę o najbardziej znanej lalce świata. W tym roku skończyła ona 64. lata, a Muzeum Sztuk Użytkowych w Zamku Królewskim w Poznaniu przybliża nam jej wizerunek na przestrzeni dekad. To przecież nie tylko wizualna przemiana popularnej zabawki, ale wyjątkowy zapis ewolucji kobiecego ideału i jego postrzegania. Lalki Barbie nadal prowokują nas do zadawania pytań o miejsce kobiety w społeczeństwie i dyskryminacje wszelkiego typu. Jak podejść do niej, niewątpliwego fenomenu kulturowego, w 2023 roku?

Wystawa jest dostępna od 09.03 do 30.07.

10. Warszawa: „Human Decomposition", Jędrzej Bieńko

„Prace artysty są wędrówką po dziwnym pograniczu, które wchłonęło w siebie coś z heraldyki, fantazyjnych bestiariuszy oraz dawnej ikonografii świata fauny i flory. W ten krajobraz z zatartymi granicami zaplątał się człowiek jako postać, z którą można eksperymentować, jako ciało, które przeszywane jest przez kły, dzioby, łodygi oraz kolce. Jest elementem wpisanym w środowisko zmienionych relacji, gdzie nie tylko przestały obowiązywać stare hierarchie wywyższające, to co ludzkie ponad to co zwierzęce, ale gdzie rozmyciu uległy również granice pomiędzy poszczególnymi podmiotami. To zdaje się być cechą charakterystyczną dla aktualnych poszukiwań artysty – stan splatania, gdzie jedne formy mogą dawać początek drugim, kwiaty wyrastać z dłoni bądź oczu. Stan splątania, karmienia się sobą, zjadania i bycia karmionym byłby tutaj malarską odpowiedzią na towarzyszącą nam zazwyczaj relację budowania różnicy pomiędzy „zwierzęcością” a tym co ludzkie. W miejsce obcości, którą uosabia zwierzę jako to co nie-ludzkie, artysta podąża w kierunku oswojenia tego, co było obce a staje się swojskie, będąc częścią mojego ciała. To spotkanie ma niekiedy charakter przeszycia, dosłownego wejścia w ciało. Złapane w trakcie penetrowania siebie istoty nie są jednak w oczywisty sposób nastawione do siebie antagonistycznie. Nie jest to obraz starcia pomiędzy różnymi gatunkami epatujący agresją, raczej dziwną melancholią i biernością jednych względem drugich, pogodzeniem się i przyjęciem przeznaczonej dla siebie roli. Można nawet przypuszczać, że jakimś rodzajem zgody na ludzkie poświęcenie się."

Fragment eseju „Spacer z człowiekiem" Szymona Maliborskiego, który towarzyszy pierwszej indywidualnej wystawie w galerii Jędrzeja Bieńko. Pola Magnetyczne, Warszawa, od 20 maja.

11.Warszawa: „INVISIBLE SHINING", Paweł Swanski

Paweł Swanski to twórca kojarzony głównie z muralami i grafikami deskorolkowymi. Od lat zajmuje się również malarstwem. Nowe, niepublikowane nigdy wcześniej prace artysty będzie można obejrzeć podczas wystawy w warszawskiej galerii BIMER HOUSE Gallery. Otwarcie ekspozycji 25 maja.