Biorąc pod uwagę stosunek naszego kraju do społeczności LGBT, trudno zatem się dziwić, że duże kontrowersję budzą wszelkie insynuacje historyków, dziennikarzy i internautów, jakoby Chopin był gejem. Szwajcarski dziennikarz Moritz Weber podzielił się swoim „odkryciem" w dwugodzinnym słuchowisku „Mężczyźni Chopina". Według niego Chopin był gejem i dowodzą tego listy kompozytora do Tytusa Woyciechowskiego. Co więcej, jego zdaniem nieprzypadkowo część z nich zaginęła, a inne źle przetłumaczono. Słowa Webera odbiły się szerokim echem w zagranicznych mediach, a wielu dziennikarzy pisze o orientacji Chopina w kontekście nagonki rządu na społeczność LGBT. Czy Weberowi rzeczywiście udało się odkryć coś, co przegapili polscy tłumacze i historycy?
Listy do Tytusa
Dwugodzinny program radiowy „Mężczyźni Chopina" został wyemitowany przez publiczne szwajcarskie radio SFR na kanale poświęconym sztuce. Dziennikarz Moritz Weber, który zainteresował się listami Chopina podczas wiosennego lockdownu, odkrył w nich „wyznania miłosne skierowane do mężczyzn". Jak twierdzi, erotyczna treść listów oraz liczne aluzje jasno wskazują na to, że Chopin był gejem. Przykładowo w jednym z listów Chopin określa plotki dotyczące jego romansów z kobietami „płaszczem ukrywający jego prawdziwe uczucia". Weber nie tylko podzielił się swoją teorią oraz wymienił kilkadziesiąt przykładów, ale także powiedział wprost, że listy Chopina specjalnie zostały źle przetłumaczone i że celowo wyolbrzymiono jego romanse z kobietami.
„- Nie lubisz być całowany. Proszę, pozwól mi to dziś zrobić. Musisz zapłacić mi za ten brudny sen, który miałem o tobie zeszłej nocy”, pisał Chopin w jednym z listów do Tytusa Woyciechowskiego.
O ile czytając listy Chopina rzeczywiście można odnieść wrażenie, że kompozytor był zakochany w swoim szkolnym koledze Tytusie Woyciechowym, oskarżenia Webera o celowe manipulowanie ich treścią wydaje się nieco przesadzono i raczej trudno w nie uwierzyć. Dziennikarz sugeruje np., że w jednym z listów Chopinowi chodziło o Woyciechowskiego, a nie o śpiewaczkę Konstancję Gładkowską (fragment przetłumaczonego przez Davida Fricka listu brzmi następująco:„Ona tylko udawała - albo udaje. Kocha mnie? Kocha mnie na pewno? Niech robi, co chce”).
„- Chopin był romantykiem, który wyrażając miłość nie dyskryminował mężczyzn i kobiet, ale stwierdzenie, że za „brakującymi literami” kryje się jakiś spisek, jest absurdem. Instytut rzeczywiście jest organizacją konserwatywną, ale nie znalazłem w polskim wydaniu żadnej „korekty” moich notatek dotyczących seksualności Chopina”, skomentował wątpliwości Webera tłumacz i emerytowany profesor Yale David Frick, którego o opinię poprosił "The Guardian".
Większość listów Chopina od lat znajduje się na stronie Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, a ich treść nie jest tajemnicą. W niektórych z nich Chopin zwraca się do Woyciechowskiego per „Moje życie!", a inne kończą się zwrotem „Prześlij mi pocałunek, mój drogi kochanku". „- Jak zawsze noszę ze sobą twoje listy. Jak dobrze będzie, gdy wyciągnę twój list i upewnię się, że mnie kochasz”, cytował w audycji Weber fragment listu Chopina do Woyciechowskiego.
Czy Chopin rzeczywiście był gejem? Trudno udzielić na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi. W przeszłości sporo mówiło się na temat jego zainteresowania Konstancją Gładkowską czy Marią Wodzińską, a także związku z francuską pisarką Aurorą Dudevant. Równie często spekulowano na temat jego relacji z bliskim przyjacielem Tytusem Woyciechowskim, który był jego szkolnym kolegą. Wociechowski studiował prawo w Warszawie, a w 1830 roku walczył w powstaniu listopadowym. W 1838 roku poślubił Alojzę Marcjannę Poletyło.
Warto podkreślić, że Weber tak naprawdę niczego nie odkrył, a treść listów Chopina jest doskonale znana historykom, tłumaczom, pasjonatom i studentów poszczególnych kierunków. Niepokój mogą natomiast budzić zarzuty Webera, według którego listy Chopina zostały zmanipulowane. Faktem jest jedynie to, że w przeszłości często tłumaczono używany przez Chopina język konwenansami lub ówczesną epoką. Czy Chopin był gejem lub był biseksualny? Może tak, a może nie. Był na pewno wspaniałym kompozytorem.
