Tantiemy to należne twórcom wynagrodzenie za wykorzystanie ich utworów, czyli wynagrodzenie za ich pracę. Twórcy należy się wynagrodzenie za każde wykorzystanie jego utworu. Na przykład w różnych mediach i podczas rozmaitych imprez. Co ten projekt oznacza dla filmowców? Twórcy filmów zyskają niezbywalne prawo do wynagrodzenia (tantiem) za eksploatację utworu w ramach usług VOD.
20 czerwca 2022 roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało projekt zmiany ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dla twórców jest to bardzo ważny akt prawny. Ma na celu wdrożenie do polskiego prawa unijnej dyrektywy DSM 2019/790 z dnia 17 kwietnia 2019 roku, dotyczącej prawa autorskiego i praw pokrewnych na rynku cyfrowym regulującej m.in. kwestię wynagrodzenia za eksploatację filmów w Internecie.
Dyrektywa DSM jest rozwiązaniem Unii Europejskiej na skutki rozwoju internetowych platform streamingowych w obszarze prawa autorskiego. Nastąpiły zmiany w tym jak tworzy się, produkuje i eksploatuje utwory w Internecie, a polska legislacja do dziś ich nie uwzględniła. Jesteśmy ostatnim krajem Unii Europejskiej, który wciąż nie wdrożył dyrektywy o prawie autorskim na rynku cyfrowym. Wyznaczony na to czas minął 7 czerwca 2021 roku, a większość krajów UE wprowadziło ją jeszcze w 2019r..
Od 21 lutego w Polsce trwają protesty filmowców zapoczątkowane przez Koło Młodych Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Najmłodsi z twórców, często debiutanci, którzy szczególnie czują się poszkodowani działaniami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do nich dołączyły m.in. Polskie Stowarzyszenie Filmowców, ZZAP, Gildia Scenarzystów Polskich i Gildia Reżyserów Polskich. Ich głównym założeniem było przywrócenie projektu nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz wdrożenie przepisu o tantiemach za wykorzystywanie utworów audiowizualnych (np. filmów i seriali) w Internecie, szczególnie w serwisach VOD i na platformach streamingowych. Protestujący domagają się 1,5% od przychodów na terenie Polski, które na tę chwilę są szacowane na ok. 2,6 mld zł rocznie.
„Nigdy nie było tutaj, w Sejmie, przynajmniej od 2019r., jak ta dyrektywa weszła w innych krajach, rzetelnej debaty na temat tantiem. W ministerstwie uważamy, że twórczość artystów - i w ogóle wspieranie naszych polskich twórców - nie może być sprowadzane tylko do tantiem. Musimy rozmawiać również o reinwestycjach, nowych systemach finansowania, ulgach podatkowych i oczywiście opłacie reprograficznej”, wyjaśniła wiceministra kultury Joanna Scheuring-Wielgus.
Decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego napawa nadzieją na sprawiedliwsze wynagrodzenia dla polskich twórców. Jednak ci nawołują:
„Nasza walka trwa nadal - w połowie marca 2024 nowelizacja ustawy trafi do Sejmu i będzie tam procedowana. Dlatego wciąż potrzebujemy Waszego wsparcia i kolejnych głosów, żeby wszyscy politycy, ze wszystkich ugrupowań, zrozumieli, że #tantiemyzinternetu są ogromnie ważne i że muszą zostać wprowadzone w naszym kraju!”, jak możemy przeczytać pod petycją „Tantiemy z Internetu dla polskich filmowców” na stronie naszademokracja.pl.
