Advertisement

"Fontanna" nie jest dziełem Duchampa, tylko kobiety? Historię sztuki współczesnej trzeba napisać od nowa

Autor: PK
10-07-2018
"Fontanna" nie jest dziełem Duchampa, tylko kobiety? Historię sztuki współczesnej trzeba napisać od nowa

Przeczytaj takze

"Fontanna", słynne dzieło ready made, które zrewolucjonizowało sztukę współczesną, po raz pierwszy anonimowo pojawiło się na wystawie Społeczeństwa Zjednoczonych Artystów (ang. Society of Independent Artists) w USA w 1917 roku. Podpisany fikcyjnym nazwiskiem „R. Mutt” pisuar został jednak usunięty z ekspozycji, gdyż jury uznało, że nie jest dziełem sztuki, a co najwyżej mało wysublimowaną kpiną z idei wystawy. Do niedawana za twórcę "Fontanny" uważano Francuza, Marcela Duchampa, dadaistę i prekursora sztuki konceptualnej. Jak się okazało, przypisano mu projekt jego dobrej znajomej.
W 1935 roku słynny surrealista André Breton wskazał Duchampa jako twórcę prowokacyjnej "rzeźby". Francuski artysta zamówił wiele replik dzieła, które nazywane było "Fontanną". Oryginał z wystawy najprawdopodobniej wylądował na śmietniku. Nikt jeszcze wtedy nie spodziewał się, że będzie to jedno z najbardziej legendarnych i wpływowych dzieł sztuki współczesnej, zapewniające Duchampowi reputację geniusza (obok dorysowania wąsów Monie Lisie).
Jak podaje serwis SeeAllThis, który sprawę niedawno nagłośnił, w 1982 roku Duchamp napisał list, w którym wspomniał o swojej przyjaciółce kryjącej się pod męskim pseudonimem. Przyznał, że to właśnie ona wysłała pisuar na wystawę w Nowym Jorku. Przez lata Francuz opowiadał dwie historie rzekomego stworzenia przez siebie pisuaru – dwie zupełnie inne. Miejsce, z którego zostało wysłane dzieło, budzi jeszcze więcej wątpliwości. Była to Filadelfia, a Duchamp mieszkał w Nowym Jorku.
Historycy sztuki na autorkę "Fontanny" wskazali pionierkę nowojorskiego dadaizmu, Elsę von Freytag-Loringhoven, która dobrze znała się z Duchampem. Ta szokują prawda w świecie sztuki znana jest już od jakiegoś czasu, ale nie przebija się do opinii publicznej i podręczników. Przypisanie "Fontanny" kobiecie ma daleko idące konsekwencje - historię sztuki współczesnej najwyraźniej będzie trzeba napisać na nowo.
Elsa von Freytag-Loringhoven nigdy nie miała okazji zawalczyć o pisuar jako swoje dzieło. W czasach, gdy żyła, został wyrzucony na śmietnik i szybko zapomniany. Zmarła osiem lat przed tym, jak Breton przypisał autorstwo Duchampowi. Ten dekadę po jej śmierci zlecił wykonanie replik i gdy został okrzyknięty geniuszem, ona była już tylko przypisem w historii sztuki.
/źródło:SeeAllThis/
FacebookInstagramTikTokX
Advertisement