Dokumenty o świecie i ze świata do obejrzenia online. Polecamy w ramach 21. edycji Millennium Docs Against Gravity

22-05-2024

W niedzielę 19 maja dobiegła końca stacjonarna edycja największego święta kina dokumentalnego w Polsce. To jednak nie oznacza pożegnania, ponieważ od 21 maja do 3 czerwca mamy możliwość nadrobienia seansów online na mdag.pl. To 140 tytułów i inspirujących historii, które wydarzyły się naprawdę. Dzięki nim zyskujemy wiedzę o sytuacjach dziejących się w różnych zakątkach świata, o których często nie mamy pojęcia, z empatią zerkamy na codzienność ludzi uwikłanych w rozmaite relacje z bliskimi, społeczeństwem, technologią czy naturą.

Wśród niewątpliwych hitów tegorocznego Millennium Docs Against Gravity można wymienić „Ostatnią wyprawę” o słynnej polskiej himalaistce Wandzie Rutkiewicz, „Nie chcemy innej ziemi” poruszające kwestie palestyńsko-izraelskie, a także produkcję studia A24 („Wszystko Wszędzie Naraz”, „Midsommar. W biały dzień”, „Ex Machina”, „Dziedzictwo. Hereditary”) „Spójrz mi w oczy”. Zarówno te tytuły, jak i wiele innych obejrzycie na mdag.pl, gdzie również znajduje się pełna lista filmów prezentowanych online. My ze swojej strony polecamy następujące:

„Copa 71”, reż. Rachel Ramsey

Niesamowicie przykra opowieść o kobietach, obecnie w okolicach 70-tki, które w 1971 roku na dwóch największych stadionach Meksyku grały w piłkę nożną przed stutysięczną publicznością (!!!), przy obecności sponsorów i rozgrywkach transmitowanych w telewizji. Co w tym niesamowicie przykrego? Fakt, że świat o tym zapomniał. FIFA wciąż nie uznała tych rozgrywek, nie mówiło się o nich, nie wspominało. Zostały wymazane. Samozwańcze mistrzostwa kobiet. Wiele uczestniczek po powrocie do swoich krajów nie miało kontaktu z koleżankami z grupy - aż do czasu, gdy 50 lat później reżyserka Rachel Ramsey postanowiła odkurzyć archiwa i stworzyć film opowiadający o tych wydarzeniach oraz emocjach młodziutkich sportsmenek w męskim świecie. Fantastyczny seans.

Poleca Karolina Bordo

„Obsesja światła”, reż. Zeva Oelbaum, Sabine Krayenbühl

Historia Loie Fuller, amerykańskiej tancerki, która wymyśliła tzw. taniec serpentynowy, wykorzystując płachty materiału oraz światło do tworzenia magicznych widowisk. Jej praca przypadła na przełom XIX i XX wieku, gdy technologia świetlna dopiero kiełkowała, artystka, badając możliwości światła, nawiązała współpracę nawet z Marią Curie, wspólnie z którą zastanawiała się, jak można wykorzystać radu i jego możliwości w oświetleniu tanecznych przedstawień Fuller. Inspirowała tancerzy, rzeźbiarzy, a także współczesnych projektantów mody z Iris Van Herpen na czele. Gdy przypomnimy sobie najbardziej widowiskowe modowe prezentacje, chociażby Alexandra McQueena, przekonamy się, że główną role gra w nich światło, dopiero później modelka i materiał. To wszystko nie miałoby miejsca, gdyby nie Loie Fuller, która w dodatku rozpoczęła trwającą wciąż dyskusję na temat ochrony praw autorskich artystów. W trakcie jednego z koncertów hołd tancerce złożyła nawet supergwiazda Taylor Swift. Dodajmy do tego, że sztuka Foller w tamtych czasach nie posiadała instytucjonalnych ram, nie była sztuką, bo ktoś już ją za taką uznał. Dopiero Fuller podjęła się definiowania tego, co robiła. To piekielnie trudne zadanie - przekonanie do siebie nie tylko publiczności, ale i środowiska, z którego pragniesz wyciąć kawałek przestrzeni dla siebie.

Poleca Karolina Bordo

„E.1027 - Eileen Gray i dom nad morzem”, reż. Beatrice Minger, Christoph Schaub

Tworzyła w tym samym czasie co Le Corbusier, lecz jej nazwisko długo nie funkcjonowało w publicznym obiegu. Sama nie zabiegała o sławę, ale dom, architektoniczne dzieło, które stworzyła na Lazurowym Wybrzeżu, na wiele lat zostało jej odebrane przez wspomnianego Corbusiera oraz jego pęd do rozgłosu i uznania. Eileen była genialną projektantką i architektką, stworzyła jedne z najsłynniejszych mebli XX wieku. Jej dom na Lazurowym Wybrzeżu stanowił perełkę i dzieło sztuki z wyjściem na Ocean (budowanie tak blisko wody było zupełnie niepopularne). O tym, jak potoczyła się jej historia, dowiecie się z filmu. Warto tym bardziej, że została przedstawiona w oryginalnej formie, szczególnie jeśli mowa o dokumencie.

Poleca Karolina Bordo

„Efekt Youtube’a”, reż. Alex Winter

Rok 2005, start Youtube’a. Wiedzieliście, że powstał z inspiracji portalem, który przypomina współczesnego Tindera? Jak? Dowiecie się z seansu. Wystarczy, że Steve Chen i jego współpracownicy stworzyli wyjątkowo silne, przynoszące ogromne pieniądze narzędzie, które jednych wyciągnęło z klatki introwertyzmu, innym przyniosło rozgłos, nawet jeśli okazało się to tragiczne w skutkach, jeszcze komu innemu umożliwiło zaprezentowanie swojego talentu muzycznego światu. Niewątpliwie Youtube położył podwaliny pod social media takie jak TikTok, stał się bardzo silnym narzędziem kreowania zachowań socjologicznych. I teraz pytanie, czy to internet zepsuł społeczeństwa, czy społeczeństwa zepsuły internet?

Poleca Karolina Bordo

„Nie jesteś sama”, reż. Karolina Domagalska

Mają kontrowersyjny wizerunek w mediach i równie wielu przeciwników, co zwolenników. Podczas trwającego w Polsce sporu o aborcję łatwo zapomnieć, że pod głośnymi hasłami kryją się prawdziwe ludzkie historie. Zarówno kobiet, które robią aborcję, jak i tym, które im pomagają, co w obu przypadkach bywa obciążające psychicznie. Wzruszający film Karoliny Domagalskiej przypomina, że wszyscy jesteśmy ludźmi i tak też powinniśmy się traktować. Seans obowiązkowy.

Poleca Monika Kurek

„Duchy Sierra Madre”, reż. Håvard Bustnes

Punktem wyjścia filmu jest wyprawa Larsa K. Andersena śladami podróżnika Helge Ingstada, który w 1937 roku poszukiwał zaginionego plemienia Apaczów. W trakcie pracy nad filmem twórcy mierzą się z niewygodnymi pytaniami dotyczącymi roszczeniowości, przywłaszczenia historii, kompleksu białego zbawcy i eksploatacji. Bywa naprawdę niekomfortowo, ale o to właśnie chodzi. „Duchy Sierra Madre” mocno dają do myślenia, jednocześnie serwując widzom emocjonalnego kopniaka.

Poleca Monika Kurek

„Czarny śnieg”, reż. Alina Simone

Wyobraź sobie, że pod twoim miasteczkiem zapaliła się opuszczona kopalnia węglowa. Wyobraź sobie, że twoje dzieci rodzą się chore przez zanieczyszczenia. Wyobraź sobie, że skala zanieczyszczeń jest tak duża, że pada… czarny śnieg. Tak wyglądała rzeczywistość mieszkańców syberyjskiego miasteczka, dokumentowana przez Natalię Zubkovą, którą okoliczności zmusiły do działalności dziennikarskiej. Przerażający obraz walki everymana z bezwzględnymi władzami Rosji. Mrozi krew w żyłach.

Poleca Monika Kurek

„Efekt YouTube’a”, reż. Alex Winter

To intrygujący dokument, który wnikliwie analizuje wpływ tytułowej platformy na społeczeństwo. Reżyser stara się udowodnić, jak YouTube, pomimo pozytywnych aspektów takich jak demokratyzacja wiedzy, przyczynia się jednocześnie do szerzenia dezinformacji i szkodliwych teorii. Pornografia, przemoc i nienawiść to olbrzymia część treści, które przyswajamy przez brak jakiejkolwiek kontroli prezentowanych na YT filmów. A za wszystkim stoi algorytm i ostatecznie pieniądze, które ktoś zarobi kosztem naszego zaangażowania i czasu. Film obnaża przy okazji mroczne zakamarki naszych potrzeb, ujawniając obrazy, które przyciągają największe ilości odbiorców i wyświetleń. Nie, nie wygląda to dobrze. Kondycja homo sapiens sprowadza się w ostatecznych wynikach do dwóch haseł: hejt i przemoc. Nie rekompensują tego kotki, „polecajki”, afirmacje i alternatywna medycyna – zalewa nas fala rzeczy złych, z których nawet nie zdajemy sobie sprawy. W tym tunelu światełka nie widać.

Poleca Agnieszka Sielańczyk

„Fakir”, reż.Roman Ďuriš

Głównego bohatera poznajemy, kiedy opuszcza mury więzienne. Naznaczony traumą, poszukuje możliwości przetrwania w świecie, który wymaga toczenia nieustannych bitew . Psychologiczna podróż Dalibora, młodego Roma z dysfunkcyjnej rodziny, rozgrywa się na tle słowackiego slumsu i konfliktów rasowych. „Fakir” bez znieczulenia pokazuje surowy ból wynikający z wieloletniego doświadczenia przemocy. Kiedy bohater trafia do cyrku, gdzie pracuje jako tytułowy fakir, łóżko z gwoździ staje się obrazem bólu, nad którym stara się panować. Wzruszająca jest walka Dalibora o swojego 12-letniego brata Kevina, który mieszka z ich przemocowym ojcem alkoholikiem. Chęć ochrony chłopca przed dalszą krzywdą staje się dla bohatera metaforą walki o siebie i próbą przepracowania doświadczeń z dzieciństwa. Film dla widzów wytrzymałych emocjonalnie.

Poleca Agnieszka Sielańczyk

„Dwójka nieznajomych próbujących się nie pozabijać”, reż. Jacob Perlmutter, Manon Oimet

Pozornie sielankowa opowieść o wspólnej starości dwojga artystów po iście kolorowym i burzliwym życiu odkrywa przed nami nową kartę, która, jak się dowiadujemy, chowała się od lat. Związek legendarnego fotografa z Bronksu, Joela Meyerowitza, i utalentowanej, ale mniej docenionej i popularnej brytyjskiej artystki i pisarki Maggie Barret jest przepełniony wzajemną troską i miłością. Ich relacja podzielona na dwa piękne miejsca na Ziemi, jakim jest włoska Toskania i nowojorski Manhattan, z czasem staje się polem konfliktu charakterów i niespełnionych ambicji. Nader niezdrowa rywalizacja u kresu ich życia stawia wciąż silne uczucie przed nie lada wyzwaniem… Przeurocze, pełne wdzięku, ale i goryczy kino.

Poleca Mikołaj Komar

„W ogniu. Historia Anity Pallenberg”, reż. Alexis Bloom, Svetlana Zill

Ilość archiwalnych materiałów w tym rock’n’rollowym rollercoasterze zapiera dech w piersiach. Czasami ma się wrażenie, że to wszystko sfabrykowano i oglądamy wyreżyserowaną fabułę. Opowieść o szóstym Stonesie, jak mówiono o Anicie Pallenberg, fascynuje, wciąga, przyprawia o rumieńce, ekscytuje i jednocześnie przeraża. Niemiecka modelka, aktorka (grała u Volkera Schlondorffa, Rogera Vadima czy Nicolasa Roega), ikona mody i legendarna muza Rolling Stonesów przeżyła wszystko, czym show-biznes stoi. Jeszcze za życia stała się inspiracją i najlepszą przyjaciółką Kate Moss. Dokument kroczy niczym cień po wszystkich, nawet tych najmroczniejszych etapach jej życia. Pełnokrwisty, szczery do bólu, a jednocześnie melancholijny i hipnotyczny obraz kariery znikąd na pożądany szczyt. Z całym bólem, ofiarami i brudem w pakiecie.