Drag queens z lat 70. – zapomniane sitodruki Warhola

Autor: Zuzanna Gralewicz

07-03-2023

Drag queens z lat 70. – zapomniane sitodruki Warhola

W 1974 roku Andy Warhol podpisał umowę wartą milion dolarów z Luciano Anselmino, włoskim dilerem sztuki. Jego zlecenie było nastepujące: Warhol miał porzucić malowanie puszek zupy i celebrytów, których portrety otworzyły mu drzwi sławy, a zamiast tego zaszaleć i sportretować nowojorskie podziemie drag queens.

Zbyt sławny, by samodzielnie zwerbować swoje muzy, Andy Warhol rozesłał swoich asystentów po gejowskich klubach – m.in. Gilded Grape, miejsca popularnego wśród czarnych i latynoskich osób LBGT+. Jednym z pomocników był Corey Tippin, aktor i artysta makijażowy:

„Szukałem ładnych dziewczyn i mówiłem im, że dostaną 50 dolarów – w tamtych czasach to było dużo pieniędzy – i nie muszą robić nic seksualnego. Musiały tylko dać się odebrać taksówką o 10 rano. Myślałem, że dadzą rady, bo większość z nich była pracownicami seksualnymi, które żyły nocnym życiem. Ale stawiły się wszystkie” – mówił Tippin w rozmowie z Guardianem.

Kolorowe ptaki

Tak powstał jeden z mniej znanych projektów wielkiego artysty: Ladies and Gentlemen. Warhol współpracował wtedy łącznie z 14 królowymi, zrobił przeszło 500 polaroidów, z których powstało 268 kolorowych sitodruków; 25 z nich zostanie zaprezentowanych 12 marca w galerii Tate Modern w Londynie. Zaraz obok Marilyn Monroe i Mao zawisną więc obrazy przedstawiające m.in. Wilhelminę Ross i Marshę P Johnson, członkinie trupy teatralnej Hot Peaches.

Pierwsza z nich, Wilhelmina, odegrała ważną rolę w serii Ladies and Gentleman. Pojawiła się na 73 obrazach – dwa z nich zobaczyć będzie można w Tate.

„Nie spodziewałem się tego, w pewnym momencie zacząłem podejrzewać, że Andy się nią fascynował”, zdradził Jimmy Camicia, dyrektor Hot Peaches.

Masha P Johnson była ważną postacią zamieszek na Stonewall w 1969 roku. W zeszłym miesiącu ogłoszono, że park na Brooklinie zostanie nazwany jej imieniem, a w 2021 roku, niedaleko baru Stonewall Inn, stanie pomnik upamiętniający ją i jej przyjaciółkę, Sylvie Rivierę. Tym samym staną się pierwszymi aktywistkami LGBT+, które uhonorowano publicznym pomnikiem.

Andy Warhol (1928 – 1987)

Ladies and Gentlemen (Wilhelmina Ross) 1975 Acrylic paint and silkscreen ink on canvas 1270 x 1016 mm

Italian private collection

Inne czasy

„To były inne czasy. Pomysł, że transwestyta może naprawdę uważać się za kobietę był nie do pojęcia nawet dla większości lekarzy. Dziewczyny kupowały więc leki i hormony na czarnym rynku i wiele z nich przez to chorowało. Nie miały dużo pieniędzy, ale świetne talenty aktorskie: ich samozaparcie, przemiana, ryzyko. Były moimi bohaterkami”, podsumował Corey Tippin.

Niestety, żadna z modelek serii Ladies and Gentlemen nie dożyła dzisiejszych czasów. Ich 25 portretów – kipiących energią i kolorami – oddaje ducha dynamicznych przemian społecznych. Czy bohaterki obrazów cieszyłyby się, że na wystawie Andy'ego Warhola ich portrety zajmą całą oddzielną salę? Niewykluczone – w końcu stały się ikonami bardzo ważnego momentu w historii.