Advertisement
Patronat

Widzenie jako funkcja ciała i problem percepcji. Fascynująca wystawa w Muzeum Sztuki w Łodzi

10-09-2025
Widzenie jako funkcja ciała i problem percepcji. Fascynująca wystawa w Muzeum Sztuki w Łodzi
„Sposoby widzenia” to nowa stała wystawa kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi, która zostanie otwarta 17 października 2025 roku. To przekrojowa prezentacja międzynarodowej sztuki XX i XXI wieku ze zbiorów instytucji, na której zobaczymy prace artystów i artystek takich jak Zbigniew Libera, Katarzyna Kobro, Edward Dwurnik czy Sanja Iveković. Tytuł wystawy nawiązuje do brytyjskiego serialu telewizyjnego stworzonego przez historyka sztuki Johna Bergera. Ukazywał on, jak ważny dla każdego dzieła jest kontekst społeczny. Podobne przeświadczenie wyrażał Władysław Strzemiński, artysta i jeden z założycieli Muzeum Sztuki w Łodzi, w ikonicznej książce „Teoria widzenia”.
Prace artystek i artystów zostały pogrupowane w tematyczne rozdziały. Eksplorują widzenie jako funkcję ciała i problem percepcji, a także jako społeczno-polityczny konstrukt, który wpływa na to, jak postrzegamy świat. Ta wystawa to podróż przez historię sztuki i przez niezwykłą historię samego muzeum – instytucji powołanej przez artystów i artystki, która od lat 30. ubiegłego wieku stanowi centrum europejskiej awangardy, miejsce globalnych artystycznych wymian i kolebkę artystycznego eksperymentu. Prezentacja kolekcji nie ma jednak na celu ilustrowania żadnego z tych teoretycznych osiągnięć. Zamiast tego ekspozycja ukazuje wielość artystycznych sposobów reprezentowania, odczuwania i rozumienia rzeczywistości.
Andrzej Adam Sadowski, Piotrkowska II, 1976
Tytuły poszczególnych rozdziałów wystawy zaczerpnięto z konkretnych dzieł znajdujących się w kolekcji. Traktując sztukę jako punkt wyjścia, rozdziały te przybliżają zagadnienia związane z postrzeganiem i odczuwaniem otaczającego nas świata – zarówno za pośrednictwem wzroku, jak i pozostałych zmysłów. Opowiadają także o porządkowaniu doświadczeń oraz krytycznym odbiorze rzeczywistości. Wśród poruszanych tematów znajdują się kwestie fundamentalne dla badań nad relacją między widzeniem a innymi procesami poznawczymi, takie jak wiedza, przestrzeń czy pamięć. Uzupełniają je rozdziały poświęcone społecznym aspektom patrzenia: sposobom, w jakie kultura, ekonomia i tradycja wpływają na nasze postrzeganie świata. Poprzez sztukę „Sposoby widzenia” ukazują wielość perspektyw i zadają pytania: czym jest bycie widzianym, a co oznacza pozostawać niewidocznym?
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Portret wielokrotny, 1917
Prace z kolekcji nie zostały ułożone chronologicznie. Zamiast tego wystawa koncentruje się na problemach i tematach obecnych w sztuce od początku XX wieku po współczesność. Jednocześnie ekspozycja wprowadza historyczne odniesienia, przybliżając kluczowe momenty z dziejów instytucji, jej kolekcji oraz kontekstu społeczno-artystycznego. Taki układ umożliwia interpretację poszczególnych praktyk artystycznych w perspektywie szerszych procesów historycznych.
Mykola Ridnyi, Stopniowa utrata widzenia, 2017
Wystawie towarzyszą dwie publikacje. Albumowy katalog ekspozycji uzupełniony jest przez eseje Mike Bal i Łukasza Zaremby, które oferują teoretyczną ramę do odczytania wystawy. Drugą książką jest antologia tekstów artystek i artystów dotyczących percepcji. Ten zbiór pokazuje, że kolekcja sztuki to nie tylko zbiór przedmiotów, ale przede wszystkim indywidualnych metod postrzegania świata.
mat. prasowe
FacebookInstagramTikTokX
Advertisement